Μάριος Μενεξιάδης, PhD, MSc, MAcc, FCPA, CPIA, Prof.PostGRC

Η αεροπορική βιομηχανία έχει δεχθεί εξαιρετικά σκληρό κτύπημα λόγω της κρίσης COVID-19. Οι συνέπειες είναι πρωτοφανείς αφού έχουν καθηλωθεί στόλοι ενώ άλλες αεροπορικές εταιρείες έχουν μετατρέψει τα επιβατικά αεροσκάφη σε αεροσκάφη μεταφοράς εμπορευμάτων. Οι περισσότερες διοικήσεις έχουν ζητήσει βοήθεια από την τοπική κυβέρνηση ενώ άλλες προσπαθούν να βρουν τη λύση στο γρίφο μείωσης των μεταβλητών δαπανών και διατήρησης πτήσεων. Τα επιχειρηματικά πλάνα είναι κυριολεκτικά στον αέρα ενώ τα σχέδια των διοικήσεων δε μπορούν παρά να έχουν ορίζοντα πιο σύντομο από το βραχυπρόθεσμο.

Ένα από τα κρίσιμα ερωτήματα αφορά στη διάρκεια της κρίσης υπό το φως των κυβερνητικών παρεμβάσεων και της εξέλιξης του ιού. Η αλήθεια είναι ότι κανείς δε γνωρίζει με ακρίβεια πόσο καιρό ακόμα θα διαρκέσει. Επίσης, η διάρκεια ενδέχεται να διαφέρει ανάλογα με τη χώρα. Ένα καλό εργαλείο αξιολόγησης θα ήταν η παρακολούθηση της εξάπλωσης του ιού ανά χώρα όπως και οι παρεμβάσεις των κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένου του τύπου και της διάρκειας των ταξιδιωτικών περιορισμών. Περαιτέρω, σημαντικά αποτελέσματα προς αξιολόγηση είναι η παρακολούθηση των συναισθημάτων και ψυχολογίας των καταναλωτών, ενώ παρακολούθηση χρειάζονται και τα μέτρα πρόληψης που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις για τους εισερχόμενους και εξερχόμενους επιβάτες, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων πριν από την επιβίβαση, όπως υποχρεωτικοί έλεγχοι υγείας ή πιστοποιητικά σήμερα ενώ κατά πάσα πιθανότητα βεβαίωση εμβολιασμού αύριο.

Η αεροπορική βιομηχανία θα χρειαστεί να διαχειριστεί ορθά πέραν των ανωτέρω, διάφορες διαρθρωτικές αλλαγές της ζήτησης αλλά και τα δεδομένα τηλεργασίας, αναστολών συμβάσεων και εφοδιαστικής αλυσίδας.

Ενδέχεται η αρχική ανησυχία που θα περιορίζει την τάση των επιβατών να πετάξουν, να δώσει τη θέση της στη διάρκεια και στον αντίκτυπο μεταξύ επαγγελματικών ταξιδιών και ταξιδιών αναψυχής για ταξίδια μικρών και μεγάλων αποστάσεων, ενώ με τον εμβολιασμό, η ψυχολογία των επιβατών θα βελτιωθεί. Ταξίδια που σχετίζονται με επιχειρηματική δραστηριότητα λογικά θα ανακάμψουν ταχύτερα καθώς οι ταξιδιώτες επαγγελματίες θα προσπαθήσουν να αποκαταστήσουν το χαμένο επαγγελματικό χρόνο. Εντούτοις, θα μπορούσε να θεωρηθεί σίγουρο ότι το επίπεδο ανάκαμψης θα εξαρτηθεί από την κατάσταση της οικονομίας και τις τυχόν μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές επιπτώσεις των απομακρυσμένων εργασιακών πρακτικών. Για τα ταξίδια αναψυχής, ενδέχεται να υφίσταται διάκριση μεταξύ μικρών αποστάσεων και μεγάλων αποστάσεων. Για μικρές αποστάσεις, ενδέχεται πολλοί επιβάτες να θέλουν να “ξεφύγουν” αφού έχουν μείνει στο σπίτι τους για εβδομάδες ή μήνες, με την σαφή επιβεβαίωση ότι οι πτήσεις είναι ασφαλείς. Τα ταξίδια αναψυχής λογικά θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο προετοιμασίας με συνέπεια την σχετική αργότερη ανάπτυξη.

Σε κάθε περίπτωση, προκειμένου για τον προγραμματισμό των διοικήσεων ως προς το επιχειρησιακό έργο, θα πρέπει να ληφθούν στον σχεδιασμό παράγοντες όπως:

  • Ανάκαμψη με το άνοιγμα των αγορών,
  • Επίδραση που προέρχεται από τις κυβερνητικές παρεμβάσεις,
  • Πορεία εξάπλωσης του ιού,
  • Συγκεκριμένοι ταξιδιωτικοί περιορισμοί, καθώς και διάρκεια αυτών,
  • Προϋποθέσεις διενέργειας ταξιδιού (εμβολιασμός),
  • Συμπεριφορά των καταναλωτών,
  • Εργασιακές πρακτικές.