Η στήλη του επιστημονικού ιστότοπου Aviationlife.gr και του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης (Crete Aviation Observatory – CAO).

Γράφει ο Δημήτρης Ζοπουνίδης,

  • MSc in Business Analytics and Data Science, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
  • Ερευνητής, Data Analysis and Forecasting Laboratory (DAFLab), Πολυτεχνείο Κρήτης
  • Ιδρυτής και Επικεφαλής Έρευνας, Παρατηρητήριο Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης (CAO)
  • Ιδρυτής επιστημονικού ιστότοπου Aviationlife.gr
  • Συντονιστής Παρατηρητηρίου Τουρισμού, Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων

Η επιβατική δραστηριότητα στην Κρήτη δεν αποτελεί πλέον απλώς αντικείμενο παρατήρησης. Αποτελεί αντικείμενο δομημένης, δεδομενοκεντρικής ανάλυσης, αξιοποιώντας τα πλέον σύγχρονα εργαλεία της Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial IntelligenceAI). Το Παρατηρητήριο Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης (CAO), υπό την επιστημονική ευθύνη του ερευνητή Δημήτρη Ζοπουνίδη, εισέρχεται σε ένα νέο επιχειρησιακό περιβάλλον, όπου οι τεχνολογίες αιχμής συναντούν τη στρατηγική αερομεταφορών και τουριστικής ανάπτυξης.

Ενσωματώνοντας Μηχανική Μάθηση (Machine Learning), Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα (Large Language Models LLMs), Ανάλυση Συναισθήματος (Sentiment Analysis) και τεχνικές Εξόρυξης Δεδομένων (Data Mining), το Παρατηρητήριο μετασχηματίζεται σε πλατφόρμα ερμηνείας των στρατηγικών των αεροπορικών εταιρειών που επιχειρούν στους αερολιμένες της Κρήτης, της συμπεριφοράς επιβατών και ανάλυσης των δεδομένων των αεροπορικών οργανισμών, λειτουργώντας υποστηρικτικά σε επίπεδο λήψης αποφάσεων για τους αερολιμένες, τις αεροπορικές εταιρείες καθώς και τις τουριστικές αρχές. Εκτός των καθιερωμένων μεθοδολογιών ανάλυσης, η Τεχνητή Νοημοσύνη αναδεικνύεται σε πολύτιμο στρατηγικό σύμμαχο του Παρατηρητηρίου, ενισχύοντας τη δυνατότητα πρόβλεψης, ερμηνείας και λήψης αποφάσεων στον αεροπορικό κλάδο.

Στο επίκεντρο της φετινής ανάλυσης βρίσκεται ο Διεθνής Αερολιμένας Χανίων (CHQ), με την ετήσια επιβατική μελέτη του 2024 να καταγράφει αύξηση της επιβατικής κίνησης, αναδιάταξη προορισμών και slots, καθώς και μεταβολές στο προφίλ των επιβατών που μεταφέρουν οι αερομεταφορείς. Παράλληλα, επιβεβαιώνεται η σταδιακή επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η διεύρυνση της γεωγραφικής διασποράς των απευθείας συνδέσεων.

Σημαντικοί αερομεταφορείς όπως οι easyJet, SAS και Condor ενισχύουν το εμπορικό τους αποτύπωμα, ενώ παραδοσιακοί tour operators όπως η TUI παρουσιάζουν κάμψη, αντανακλώντας τη μετατόπιση των προτιμήσεων των επιβατών προς τα ατομικά, αυτό οργανωμένα ταξίδια και την αυξανόμενη ελκυστικότητα των χαμηλού κόστους αερομεταφορέων (LCCs).

Το CAO προσεγγίζει τις εξελίξεις με βάση τρείς δείκτες κλειδιά (CAO 1, 2 και 3), οι οποίοι ποσοτικοποιούν παραμέτρους όπως:

  • Διάρκεια παραμονής των ταξιδιωτών
  • Μέθοδος οργάνωσης ταξιδιού (self-organized vs tour operators)
  • Οικονομικό προφίλ και συμπεριφορικά μοτίβα επιβατών

Οι δείκτες αυτοί επιτρέπουν τη χαρτογράφηση της αεροπορικής και τουριστικής ζήτησης με μεγαλύτερη ακρίβεια, προσφέροντας ένα στρατηγικό εργαλείο forecasting για τους εμπλεκόμενους stakeholders.

Η αναλυτική παρουσίαση της ετήσιας μελέτης του CAO θα δημοσιευθεί την επόμενη εβδομάδα, τόσο μέσω της στήλης «Αεροπορικά Νέα» όσο και στην πλατφόρμα aviationlife.gr, συνοδευόμενη από γραφήματα, χάρτες συνδεσιμότητας και συγκριτική αξιολόγηση δεικτών.

Εκκίνηση Ερευνητικού Κύκλου για τη Θερινή Περίοδο 2025

Η θερινή περίοδος 2025 στο Αεροδρόμιο Χανίων ξεκίνησε στις 30 Μαρτίου με έντονη κινητικότητα και τις πρώτες διεθνείς αφίξεις από σημαντικές ευρωπαϊκές αγορές. Με αφετηρία αυτό το ορόσημο, το Παρατηρητήριο Αεροπορικού Κλάδου Κρήτης ξεκίνησε ήδη τη φετινή του έρευνα επιβατικής εμπειρίας και στρατηγικής ανάλυσης αεροπορικών εταιρειών, αξιοποιώντας προηγμένα εργαλεία για την αποτύπωση και πρόβλεψη κρίσιμων μεταβλητών που αφορούν τη σύνθεση των επιβατών, τη διάρκεια παραμονής και τα προφίλ ανά αερομεταφορέα.

Το βέβαιο είναι πως η Κρήτη, μέσω του Παρατηρητηρίου Αεροπορικού Κλάδου, δεν περιορίζεται στην απλή καταγραφή δεδομένων, αλλά, τα μετασχηματίζει σε τεκμηριωμένη γνώση και εργαλεία στρατηγικής πρόβλεψης για τον τομέα των αερομεταφορών.

Φωτογραφία © Δημήτρης Ζοπουνίδης – Crete Aviation Observatory (CAO)

Για επικοινωνία: dzopounidis@tuc.gr | info@aviationlife.gr | www.aviationlife.gr